KAHVECİLER ÖFKELİ: "SEÇİM ZAMANI DEĞİL, GEÇİM ZAMANI YANIMIZDA OLUN"

Kanal Ankara’dan Rümeysa Teksan’ın sorularını yanıtlayan Güven, açılmasına rağmen oyun oynatılmasına izin verilmeyen kahvehanelerin durumunu değerlendirdi.  Bu durumun kahveci esnafını olumsuz yönde etkilediğinin altını çizen Güven, esnafın kiralarını ödeyemediğini ve evine ekmek götüremediğini belirterek yetkililere seslendi. 

Güven’in açıklamaları şöyle: 

"BİR KAHVENİN 40 YIL HATRI VAR DA KAHVECİLERİN HİÇ Mİ HATRI YOK?"

Koronavirüs dönemi kahveci esnafını nasıl etkiledi?

Küçük esnaf ve sanatkar çok zor günler geçiriyordu. Covid-19 geldiği tarihten itibaren, 16 Mart’tan itibaren, 110 gündür kahvehanelerimiz perişan. Tüm esnafımız perişan. Sayın Cumhurbaşkanımızın açıklamış olduğu destek paketi, küçük esnaf ve sanatkarın yarasını sarmadı. 25 milyar nakit, 25 milyar da kredi… Esnaf Kredi ve Kefalet Kooperatifi; ortaklarımız oradan kullandı, kooperatife ortak olmayan esnafımız da Halkbank’a müracaat ederek kullandı. Sicili bozuk olanlara da verildi ama ne yazık ki yarısı bunu kullanamadı, 10 yaşında bir araç rehin istendi bir de kefil istendi. Bizim esnafımız bunu bulamadı. Buradan yetkililere sesleniyoruz, bizim esnafımız borç batağında. Borcu borçla kapatmamalı. Bizi borçlandıracağına, bize hibe kredi verilmesi lazımdı. Ankara’da 1500, Türkiye’de 93 bin kahveci esnafımız var. Bizim Türk Kahveciler Federasyonuna bağlı 114 tane de meslek odamız var. 110 gündür olağanüstü bir çalışma yapıyoruz. Tüm kesimler açıldı, 1 Haziran’dan itibaren kahvehaneler de açıldı. İki gün sonra bir genelge geldi. Bugün kahvehanelerimize; okey, tavla, oyun olmadığı için müşteri gelmedi. Otomatikman açıldı ve kapandı. Buradan Bilim Kuruluna, İçişleri Bakanımıza, Sağlık Bakanımıza ve Cumhurbaşkanımıza sizin aracılığınızla seslenmek istiyorum; 500 yıllık bir kahve kültürünün ölmesine de gönlümüz razı olmaz. Bir kahvenin 40 yıl hatırı var da biz kahvecilerin hiç mi hatırı yok?

"KAHVECİ ESNAFI EVİNE EKMEK PARASI GÖTÜREMİYOR"

Cumhurbaşkanımızı bir kahvehanede kahve içmeye davet ediyorum; sayın cumhurbaşkanım size yanlış bilgi veriliyor, bu kahveci esnafı evine ekmek parası götüremiyor. Mal sahipleri kira istiyor, kira ödeyemiyoruz. Bizim esnafın tenceresi kaynamadı. Kahveciler yanında iki-üç personel çalıştırıyordu, bunların dahi yevmiyelerini veremedik. Acil olarak bu Covid- 19 ile ilgili çalışma yapılması lazım. Küçük esnaf ve sanatkarlara, vergi mükellefi olan insanlara aylık 2500 TL nakit yardım yapılmasını öneriyoruz. Bundan 15 gün önce, TBMM’de de konuştum. Hiçbir siyasi partinin arka bahçesi olmadım, olmayacağım da. Buradan bir öneri; bir kiramızı biz ödeyelim işveren olarak, bir kiramızı mülk sahiplerimiz ödesin, bir kiramızı da Hazine karşılasın. Küçük esnaf zor günler geçiriyor, günlük 500 ila 1000 arası telefon alıyorum. Sadece Ankara değil, Ankara dışındaki oda başkanlarımızla da istişare yapıyoruz. Bilim Kurulu burada yanlış uygulama yapıyor. Otobüsler açıldı, uçaklar açıldı, AVM’ler açıldı. Anlamadığım bir şey var; bu kahveci esnafını bu kadar hor görüyorlarsa, bu kahveci esnafını mağdur etmek istiyorlarsa zor değil, bize talimat versinler anahtarlarımızı götürüp TBMM’ye teslim edelim. Bizim oyunlarımızı açsınlar. Bugün kahveye gelen insan, “Başkanım okey var mı? Yok. Tavla var mı? Yok. Kağıt var mı? Yok. Niye geleyim, ben evimde de çayımı içerim” diyor. Eğlence sektörü deyip geçmeyin. Türkiye’de 800 tane eğlence sektörü var ve bunların yanında, 100-150 kişi çalışıyor ve 4 aydır bunlar da mağdur. Bir an önce eğlence sektörünün ve kahvehanelerin açılmasını arz ediyoruz. Kahvehane deyip geçmeyin; eskiden basın yoktu, medya yoktu. Bu görevi kim yapıyordu? Kahvehaneler yapıyordu. Oranın ileri gelen kanaat önderleri, iş adamları, kahvehanede toplanıyordu. Bizim kahvehanelerimizin ölmesine, kültürümüzün ölmesine izin vermeyiz. 

"BİR KARAR VERELİM, YA KAPATALIM YA DA AÇALIM"

Kahvehaneler gerçekten çok önemli. Seçim dönemlerinde de rağbet görüyordu. Siyasiler, çay kahve içip halkla buluşuyorlardı. Özellikle de küçük yerlerde ve ilçelerde… Peki, siz insanların korkmadan kahvehanelere gelebilmesi için hangi önlemleri aldınız? Ne gibi çalışmalar yaptınız?

Bununla ilgili bir çalışma yaptık, sayın cumhurbaşkanımızın açıklamış olduğu 3 kural… ‘Maske’ dedi, yaptık. ‘Temizlik’ dedi, yaptık. ‘Sosyal mesafe’ dedi, yaptık. Bizim kahvehanelerimizde hepsi uygun, artık biz de normalleşmek istiyoruz. Biz ‘gerekiyorsa eldivenle de oynatabiliriz’ dedik. Maske zaten takıyoruz. Kahvehanecilerin üzerinde oynanan oyunlara biz fırsat vermeyeceğiz. Kahvehanelerimizi kapatmak istiyorlarsa, bizim zararımızı ziyanımızı karşılasınlar. Dört aydır bu devlet bize bakamadı, bunları nasıl karşılayacak? Zaten hükûmetin de durumu iyi değil, biz bunları görmüyor muyuz? Biz hepsini devlete yüklemek istemiyoruz. Biz devletle beraber oturalım bu sorunların hepsini birlikte çözelim. Ne hikmetse kahvehanelere gelince, eğlence sektörüne gelince bir sıkıntı var. 2007 yılında sigara yasağı geldi, kahvehaneler %50 bitti. Şimdi aynı şeyi uygulayacaklarsa, bize caydırma politikası yapmasınlar. Çıksınlar, ‘Türkiye Cumhuriyeti’nde kahvecilik mesleğini yaptırmak istemiyoruz’ desinler. Açık açık konuşalım bir karar verelim, ya kapatalım ya da açalım. 

"HİÇBİR SİYASİ PARTİ BU KAHVEHANELERE GİREMEYECEK"

Sigara demişken, nargile kafelerde ve kafelerde durum nasıl?

O da yanlıştı. Bu sigara yasağı geldikten sonra esnaf çok perişan oldu. Esnafın üzerinde bir cezalar var, aklınız hayaliniz durur. Herkese af geldi. Bu sigara cezalarıyla ilgili bir kereye mahsus af istiyoruz. Bizim Bağ-Kur primlerimiz yüksek. Vergilerimiz yüksek. Küçük esnaf ve sanatkardan vergi alınmamasını istiyoruz. Küçük Esnaf ve Sanatkar Bakanlığı kurulmasını öneriyoruz. TBMM’deki 600 milletvekiline, tüm siyasi parti genel başkanlarına ve sayın cumhurbaşkanıma seslenmek istiyorum; seçim zamanı değil, geçim zamanı yanımızda olun. Seçimler başlıyor; kahvehanelere geliyorlar,  siyasetlerini yapıyorlar, çaylarını kahvelerini içip gidiyorlar. Ama ne yazık ki o işler bitti. Hiçbir siyasi parti bu kahvehanelere giremeyecek. Esnaf çok öfkeli. 18 senedir bu ülkeyi yönetiyorsunuz, esnafın içinden gelmişsiniz, belediye başkanlığı yapmışsınız. Artık bu esnafla niye uğraşılıyor? Ben anlamıyorum. Sayın cumhurbaşkanımla acil olarak, bir 15 dakika görüşmek istiyorum. Sayın cumhurbaşkanımıza yanlış bilgi mi veriyorlar? Bazen sayın cumhurbaşkanı diyor ki ‘beni kandırdılar’. Yine mi sayın cumhurbaşkanını kandırdılar? Sayın cumhurbaşkanım, artık kanmamıza gerek yok. Sağlık önemli ama bizim kahvehanelerde bulaşıcı hiçbir şey yok. Bizim bir an önce oyunlarımızı versinler, kahveci esnafı da evine ekmek parası götürsün diye düşünüyoruz. 

“ANAYASA İHLÂL EDİLDİ”

TBMM’deki 600 milletvekilini, tüm siyasi parti genel başkanlarını ve sayın cumhurbaşkanımızı göreve davet ediyorum. Anayasanın 173. Maddesini ihlâl ettiler. Anayasanın 173. Maddesi diyor ki, ‘esnaf ve sanatkar korunur ve koruyucu tedbirler alınır.’ Ama ne yazık ki biz ne korunduk, ne de koruyucu tedbirler alındı. 

ESNAF BORÇ BATAĞINDA

Mal sahipleri esnafımızı arıyor,  esnaf mal sahibini bana veriyor, diyor ki, “Başkanım, bu kahvehaneleri açmayacaklarsa götürelim anahtarı mal sahibine teslim edelim.” Bir kahvehanenin maliyeti 50, 60, 100 milyar lira. Anahtarı mal sahibine teslim etmeye bizim gönlümüz razı olur mu? Geçen Rize’den bir kahveci aradı, “Başkanım ben Rize’deyim, reisimize söyle, hemşehrimize söyle, evime ekmek parası götüremiyorum’ diyor. ‘Çocuğuma bir şey alamıyorum’ diyor. ‘Borç batağındayız, ne olursunuz bizim kahvehanelerimizi açın’ diyor. 

Peki bu süreçten sonra devletten ekonomik olarak beklediğiniz destekler nelerdir?

Bize kredi değil de hibe verilmesini isterdik. Almanya 9 bin Euro verdi. Biz artık ondan da vazgeçtik, iş yerlerimizi açın. Zannedersem 600 milyar Lira paket açıklanmış. Bize bir şey intikal etmedi, bu paralar nereye gitti? Biz bunu sormayalım mı yani? 

Kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin yardımlarından yararlanabildiniz mi?

Onu 3 ay getirdiler, ödediler. Bir ay daha uzatıldı. Zaten onu çoğu esnaf kullanamadı, şartlar tutmadığı için. Biz kavga değil, barış ve huzur istiyoruz. Ne hikmetse bizim görüşlerimiz alınmıyor, yasa çıktıktan sonra bizim görüşümüzü almalarının bir anlamı yok. 

Önümüzdeki süreci kahveci esnafı açısından nasıl değerlendiriyorsunuz? İcra daireleri de açıldı, esnafın ötelenen borçları gündeme gelecek. Nasıl olacak?

Üç aydır adam kirasını ödeyemedi. Borçlar zaten birikti. Öyle esnafımızın elektriği, suyu kesildi ki… Hatta doğalgaz abonelik ücretlerini borca kestiler. Bugün kahveleri açınca zaten tıklım tıklım dolmayacak. Bu Covid-19 bir sene mi sürer iki sene mi sürer? Sadece Türkiye’de değil, dünyada  da böyle. Bununla ilgili hükûmetlerin iyi kararlar alması lazım. Sokağa çıkma yasakları bir saat kala açıklanıyor, bu esnafımıza zarar verdi. Sağlık önemli ama bugün her taraf açık, bir tek kahvehaneler kapalı. Buradan Kahveciler Federasyonuna ve TESK’e seslenmek istiyorum. Bu kahvecilerin üzerinde oynanan oyunları hâlâ görmediler mi? 

Hükûmetin desteklerinden bahsettik. Bir de yerel yönetimlerin destekleri oldu, siz bunlardan faydalanabildiniz mi? Ne ölçüde faydalandınız?

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, olağanüstü bir çalışma yaptı. Telefon açtı, kahvecilerin listesini istedi. Her ay 500 lira yatacaktı ama paralar hükûmet tarafından kesildiği için yatmadı, %70’i yattı. Buradan ilçe belediye başkanlarına ayrı ayrı çok teşekkür ederim. Mamak Belediye Başkanı Murat Köse, iki defa gıda yardımı yaptı. Çankaya Belediye Başkanı Alper Taşdelen de yardım yaptı. Yenimahalle ve Keçiören de yaptı. Esnafımız yıllardır devletine vergi verdi. Bizim bir yardım paketi için orada sıraya girmemiz gönlümüzü kırdı. Bunların devlet tarafından karşılanması lazımdı. Sadece bir belediye başkanımıza teşekkür etmiyorum, ismini de söylemiyorum.  Kahvecilere henüz bir bardak su bile vermedi. 

Küçük esnafa, yani 50 kişinin altında eleman çalıştıranlara iş sağlığı ve iş güvenliği hizmeti verme zorunluluğu getirilmesi konusundaki görüşleriniz nelerdir? 

Son derece yanlış. Zaten esnaf 4 aydır kapalı. Kahvehanelerde bunu nasıl uygulayacaklar? Bir an önce bu ertelenmeli. Bu durumda bunun gelmemesi lazım. Bir yıl mı ertelerler, iki yıl mı ertelerler? Bu kesinlikle ertelenmeli.